Schrijven met AI? Hanteer de sinterklaasgedichtenregel
Besteed ik de menselijke essentie uit, of help ik mezelf een rijmwoord te vinden?
Over schrijven met AI hoor je veel geklaag, maar ik vind het iets schitterends dat iedereen nu degelijke teksten kan maken. Tot een paar jaar geleden had je pech als je niet goed kon schrijven, bijvoorbeeld bij het schrijven van een sollicitatiebrief of sinterklaasgedicht. Taalmodellen hebben in die zin een nivellerende werking.
Maar je kunt er natuurlijk wel te ver mee gaan.
Wat mij betreft schrijf je de eerste versie altijd zelf, zodat je niet het denken uitbesteedt.
‘Schrijven’ bedoel ik hier in de breedste zin van het woord. Spreek je een tekst van vijf minuten in, met ideeën die belangrijk voor je zijn? Dan noem ik dat ook ‘schrijven’.
Het gaat erom dat jouw ideeën leidend zijn, en niet die van het taalmodel.
In Volkskrant Magazine noemde ik dat laatst in een stuk over AI-etiquette de sinterklaasgedichtenregel:
Pfauth pleit voor de ‘sinterklaasgedichtenregel’: het is prima om bij het dichten voor je tante of zwager een rijmwoordenboek te raadplegen, maar niet om een AI te voeden met wat informatie over de persoon op je lootje en het verzoek een gedicht uit te spuwen.
Voed het taalmodel geen informatie over je nichtje – ‘ze is 16 en houdt van Taylor Swift’ – maar ideeën – ‘ze werkt net zo hard als Taylor Swift om haar dromen waar te maken en dat bewonder ik in haar’.
Prima als je daarna samen met een AI-tool verder dicht. Dan gaat de essentie van het rijmritueel – jouw observaties over je dierbare delen – niet verloren.
Vraag jezelf dus altijd af: besteed ik de menselijke essentie uit, of help ik mezelf een rijmwoord te vinden?
RECLAME: Deze nieuwsbrief is gesponsord door Rituals
Moedig je vrienden, vader, broer of zoon aan een thuisspa voor zichzelf te creëren. Geef ze deze feestdagen een Homme gift set van Rituals. De gezichtsscrub, doucheschuim en caffeïneshampoo ruiken naar bamboe, Japanse munt en cederhout. En de cadeaudoos is zo mooi, dat de ontvanger die na het uitpakken kan gebruiken als ladeverdeler of opbergbox. Cadeau’s waar iemand langer plezier van heeft zijn altijd extra leuk.
"Voed het taalmodel geen informatie over je nichtje – ‘ze is 16 en houdt van Taylor Swift’ – maar ideeën – ‘ze werkt net zo hard als Taylor Swift om haar dromen waar te maken en dat bewonder ik in haar’. "
Ik snap wat je wil zeggen, maar in dit voorbeeld klinkt het alsof je hier je eigen regel breekt. Daar laat je alsnog AI het meeste werk doen, terwijl ik denk dat juist het onder woorden brengen van dit idee in een eerste concept tekst het persoonlijk maakt.
Stel dat je een snackbar hebt en de culinair journalist die snackbars beoordeelt op kwaliteit schrijft: ‘In het genre van de snackbars is die van Ernst-Jan Pfauth een verademing.’ Verder weet je dat deze journalist doorgaans over restaurants schrijft, en liefst over (bijna)sterrenzaken. Wat vind je dan van zijn oordeel?
Ik ervaar de toevoeging ‘In het genre van’ als venijnig relativerend. Je kunt die ook lezen als denigrerend: het genre stelt verder weinig voor maar deze variant is daarin ‘een verademing.’ Tja.
Je kunt er ook blij mee zijn dat Rutger Bregman een van je boeken als een verademing waardeert. Alleen had hij dan wat mij betreft beter kunnen schrijven: “Ik vind dit een erg goed boek. Een verademing in de zelfhulpboeken.”