De kunst van goede vragen stellen
Alles wat ik leerde over interviewen, onder andere van Adriaan van Dis
Afgelopen week bezocht ik met mijn gezin Parijs. Ik dacht eraan hoe ik twaalf jaar geleden als broekie door die stad liep.
Ik wilde me ontwikkelen als interviewer en vertelde dat aan de vriend met wie ik door de Cité Université struinde. Hij vroeg welke interviewers ik bewonderde. Ik noemde onder andere Adriaan van Dis, die in mijn jeugd Zomergasten presenteerde, en daarvoor een legendarisch boekenprogramma had.
“Nou, die ken ik wel van vroeger”, zei mijn vriend tot mijn grote verbazing. En om het nog gekker te maken: “Hij is nu ook in Parijs.”
De volgende ochtend aten we croissantjes in een park. Ik vroeg Adriaan het hemd van het lijf. Een paar dagen later stuurde hij me nog een interviewtip na: praat met een schrijver altijd over het idee achter haar boek.
In mijn nieuwe boek Dagelijkse Rituelen wilde ik een hoofdstuk wijden aan de schrijfgewoonten van Adriaan. Daarvoor moest ik hém dus interviewen.
Tijdens ons gesprek in zijn museale appartement, deed hij drie schitterende en geruststellende uitspraken die ik tijdens deze vakantieweek graag met je deel:
“Je moet van alle narigheid in je leven een verhaal zien te maken. Het hoeft niet per se waar te zijn, maar als je een verhaal ervan maakt, dan wordt het draaglijk.”
“Kijk, hoe bangig je ook bent, hoe onzeker je ook bent: Zo nu en dan moet je gewoon een stap naar voren doen. En ja, misschien struikel je, en misschien helpt iemand je opstaan.”
“Je schrijft niet in het café, je schrijft niet voor de schouderklop van je vrienden, je leeft niet om erkenning te vinden, maar je leeft om erkenning te vinden bij jezelf.”
Verder vertelde Adriaan heel mooi over schrijfgewoontes. Als je er benieuwd naar bent, kun je Dagelijkse Rituelen via mijn webshop bestellen. Ik stuur het binnen Nederland zonder verzendkosten naar je op.
Alles wat ik heb geleerd over goede vragen stellen
In de jaren sinds het ontbijtje met Adriaan heb ik nog veel meer mensen om advies gevraagd over interviewen. Alles wat ik leerde over interviewen staat in deze gratis gids op mijn site, zoals:
De grondige voorbereiding: word één met de persoon die je gaat spreken
Zoek naar een moment van verbondenheid
Stel dezelfde vraag een paar keer
Probeer eens een these op iemand uit
Vertel zelf iets kwetsbaars en persoonlijks
Doe iets wat je niet durft
Misschien heb jij er ook wat aan. Want ook als je niet interviewt, komt het goed kunnen stellen van vragen vaak van pas. Of het om een sollicitatiegesprek gaat of een gesprek met een vriend: het is een vaardigheid die je helpt bij het brengen van diepgang in gesprekken.
Wil je nog meer interviewtips? Bekijk de nieuwe Substack van journalist Freek Evers: De Interviewer.
Het is echt zo, dat goed kunnen interviewen je helpt in alle sociale situaties. Sinds ik journalistiek studeer merk ik heel vaak op dat ik mezelf in een gesprek opstel zoals ik in een interview zou doen. Het belangrijkste is misschien wel comfortabel zijn met stiltes. Als je even een stilte laat vallen, vult die ander die namelijk waarschijnlijk wel op. Zo gaat het gesprek misschien zelfs wel een kant op waar je met vragen stellen niet was gekomen!
De beste tip het boek van Socrates op sneakers, stel de vraag: vertel eens… en wat even. Door op deze manier een conversatie verder te voeren krijg je hele interessante input 😉