Ik las de megabestseller 'Let them' voor je

En dit leerde ik van Mel Robbins (ondanks de irritante herhalingen)

Als je recent een boekwinkel bent binnengelopen, kan de knalgroene cover van The Let Them Theory je niet ontgaan zijn. Het zelfhulpboek van de Amerikaanse schrijver Mel Robbins verkocht volgens haar wereldwijd zes miljoen exemplaren in zes maanden. Ongekend.

Wat lezen die miljoenen mensen precies? En waarom is het boek zo’n gigantisch succes? Op uitnodiging van Volkskrant Magazine las ik het boek, op zoek naar een verklaring. In de nieuwsbrief van deze week lees je mijn bevindingen.

Ik moest eerlijk gezegd m’n best doen om niet af te dwalen. Robbins herhaalt elk punt minstens vijf keer (dat erkent ze zelf ook) en dat zorgt voor een soort bedwelmende leeservaring – in de negatieve zin van het woord. En ze is van het type ‘harder werken, dan komt het goed’. Vaak is het leven ingewikkelder dan dat.

Maar over het geheel was ik blij dat ik het las. Het boek brengt ideeën die ik eerder las tijdens het schrijven van mijn zelfhulprecensierubriek voor De Correspondent weer tot leven. Dingen die je wel weet, maar waarvan het prettig is dat een energieke schrijver ze weer even onder je neus duwt.

Dit zijn enkele van Robbins adviezen:

Robbins is ‘your friend’ en herinnert je er continu aan je niet op te winden over dingen waar je geen invloed op hebt (‘let them’) en je in plaats daarvan te richten op je eigen verantwoordelijkheid (‘let me’). In het vliegtuig ergert ze zich aan iemand die constant hoest zonder zijn mond te bedekken en daar op haar verzoek niet mee stopt. Let them, denkt ze dan, en vervolgens kijkt naar wat ze zelf kan doen. Let me: met een koptelefoon op en een sjaal voor haar neus en mond is het probleem opgelost.

Je hebt geen invloed over hoe andere mensen over je denken, dus probeer je daar ook niet zo druk over te maken. Wat je doet, er is altijd wel iemand die daar een negatieve mening over heeft. Dus stop met uitstellen van dromen en plannen omdat je bang bent dat anderen je vreemd vinden. Robbins noemt als voorbeeld dat ze haar Instagram niet durfde te gebruiken voor het promoten van haar lezingen, uit angst voor negatieve reacties van haar vrienden en familie. Let them – geef mensen de vrijheid om negatieve gedachten over je te hebben – en let me – post die video’s van je lezingen gewoon. Inmiddels heeft ze meer dan 11 miljoen volgers.

Gebruik jaloezie als inspiratie. Als je iemand om iets benijdt, zegt dat iets over je eigen verlangens. Wees blij voor de andere persoon en gebruik je jaloezie als motivatie om daar zelf ook te komen. Robbins was ooit jaloers op een vriendin die een prachtige logeer- en speelkamer had gebouwd voor de vriendjes van haar kinderen. Eerst was ze boos op haar man, dat die niet meer verdiende. Toen realiseerde ze zich dat ze zelf geen carrière had, en dat ze zelf verantwoordelijk was voor hun beperkte financiële middelen. Vijftien jaar later heeft ze haar eigen kast van een huis.

Als mensen je de ‘silent treatment’ geven of onheus behandelen, ligt dat aan hun gebrekkige emotionele ontwikkeling. Daar hoef je zelf niets mee, behalve met compassie naar kijken. Laat je niet uitlokken, want dat is precies hun bedoeling.

Kijk naar waar je invloed op hebt, maak je niet druk om de rest. Wind je niet op over de uitkomst van teleurstellende verkiezingen, zorg ervoor dat je aan de bak gaat voor je politieke partij zodat je invloed hebt op de volgende verkiezingen.

Mel Robbins. Foto: Tony Luong

Disclaimer: het werkt alleen als je enorm hard werkt

Als dit allemaal wat simplistisch klinkt: dat is het in de uitvoer niet. Robbins is de eerste om toe te geven dat ze zich het snot voor de ogen werkt. Haar wandelclubje komt om half zeven ‘s morgens bij elkaar. Dat geeft wel een idee van haar arbeidsethos. Het harde werken – ‘putting in the reps’ – en een ijzeren zelfdiscipline zijn cruciaal.

Maar wat als je helemaal niet hard voor je eigen geluk kunt werken? Omdat je de zorg voor mensen draagt die van je afhankelijk zijn? Of omdat je er fysiek of mentaal niet toe in staat bent? Dan loop je bij veel adviezen van The Let Them Theory toch al snel tegen een muur op.

Als je fortuinlijk genoeg bent dat je wel hard kunt werken, is het een nuttig boek.

Dan blijft de vraag over: waarom is dit boek zo’n gigantisch succes?

Zoals bij veel zelfhulpboeken staat er niet per se veel nieuws in (zo beschrijf ik in Intentioneel leven dat de geluksmakers ook al lang bekend zijn), maar zijn goede ideeën over gedrag zo beschreven dat ze de doelgroep van de auteur goed bereiken. Waarom doet deze het dan zo goed?

Wat helpt: 1) Robbins schrijft alsof ze een dierbare van je is, 2) ze heeft een megamarketingmachine opgebouwd met miljoenen volgers en nieuwsbriefabonnees en stampte met hard werken de ideale boeklancering uit de grond en 3), vooral 3): elk succesvol zelfhulpboek raakt een gevoelige snaar in de tijdsgeest.

Robbins boek gaat in essentie over je niet gek laten maken door wat anderen van je vinden, of hoe ze zich gedragen. Sinds de opkomst van de smartphone leven we in een tijd waar we meer reacties van anderen dan ooit krijgen te verstouwen.

Door de dopamine-feedback-loop rond onze foto’s en video’s op sociale kanalen, Slack-conversaties met je collega’s die ver na werktijd doorgaan en talloze WhatsApp-gesprekken met iedereen van je collega’s tot je buren leven we in een tijd waarin je constant beoordeeld wordt. Zelfs je f*cking horloge heeft een oordeel over je conditie.

Er is geen moment in de geschiedenis geweest dat mensen zoveel en zulke constante feedback kregen. Alles in ons digitale leven is ingericht op bevestiging, goedkeuring of afwijzing. Uit meerdere onderzoeken blijkt dat jongeren hun zelfbeeld sterk laten beïnvloeden door online reacties.

Met andere woorden: we draaien elkaar helemaal gek met onze tientallen berichtjes per dag. Geen wonder dat een boek dat je toestemming geeft om anderen te negeren, zo’n wereldhit is.

Als je The Let Them Theory ook hebt gelezen, ben ik benieuwd wat jij ervan vond. Ik sluit af met een klinkende oneliner van Robbins:

When you operate in a way that makes you proud of yourself, it doesn’t matter what other people think.